Yozgat’ta “Anadolu Selçuklu Hastaneleri ve Darüşşifa Uygulamaları” konuşuldu

März 09, 2025

Türkiye

Yozgat’ta “Anadolu Selçuklu Hastaneleri ve Darüşşifa Uygulamaları” konuşuldu

März 08, 2025

font size decrease font size increase font size
Print
Email

Foto: Dogan Tufan

Yozgat Türk Ocağı “Ocakbaşı Sohbetleri” programının konuğu olan Yozgat Bozok Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Mehmet Kutlu, Anadolu Medeniyetleri içerisinde önemli yeri olan Türk Medeniyetinin izlerine ilişkin ilgi çekici bilgiler paylaştı.

Erbazlar Konağı’nda 5 Mart 2025 Çarşamba akşamı Türk Ocakları Yozgat Şube Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Gökalp Çınarer’in selamlama konuşmasıyla başlayan programda Doç. Dr. Mehmet Kutlu, “Anadolu Selçuklu Hastaneleri ve Darüşşifa Uygulamaları” başlıklı sunumunda özellikle orta Anadolu’dan örnekleri farklı yönleriyle ele aldı.

Şehir eşrafından katılımcıların yanı sıra akademisyenlerin ve öğrencilerinde ilgiyle izlediği etkinlikte, bilim ve sanatın zirvesi olan Kayseri Gevher Nesibe, Sivas I. İzzeddin Keykavus, Divriği, Tokat Gökmedrese ve Amasya Darüşşifası gibi yapılar üzerine sohbet tadında bir söyleşi olmasına özen gösteren Doç. Dr. Mehmet Kutlu, “Anadolu Selçuklu hastaneleri yaygın adlandırmaya göre darüşşifalar, kültür ve medeniyetimizin orta asırlardan günümüze kadar yansımalarını taşıyan eşsiz kültürel miras unsurlarının başında gelir. Bir yandan Anadolu’nun vatan yapılması mücadelesinde Bizans, Haçlı Seferleri, Moğol İstilası ile başa çıkmaya çalışılırken diğer taraftan taht kavgaları ile geçen çalkantılı yıllarda ortaya konulan sıra dışı büyük mimari anıt yapılar olarak karşımıza çıkarlar.” dedi ve kısa süre içerisinde çok yaygın ve çeşitli eserlerin ortaya konmuş olmasının ne denli dikkate değer olduğunun altını da çizdi.

Mimari açıdan bakıldığında, Anadolu Selçuklu Hastanelerinin yalnızca Anadolu Türk Mimarisi açısından değil aynı zamanda bütün coğrafyalarıyla İslam Mimarisi ve hatta Dünya Bilim Tarihi açısından paha biçilmez öneme ve değere sahip olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Mehmet Kutlu, yazılı kaynaklarda geçen tıp kurumları arasında Türk ve İslam Medeniyetinde daha eski tarihlerde yapıların inşa edildiği biliniyor olmasına rağmen, birkaç yapı hariç mimari açıdan günümüze ulaşan kalıntıların bulunmadığını da ifade etti. Toplumumuzda dahi Anadolu varlıkları arasında kendi kültürümüz ve medeniyetimize ait eserlerin yeterince ve doğru biçimde bilinmediği yönünde değerlendirmelerde bulundu.

Ayrıca konuşmasında Doç. Dr. Mehmet Kutlu, “Anadolu Selçuklu hastaneleri dönemin İslam ülkelerindeki ‘bimaristan’ adlandırılmasının dışında darüşşifa, darüssıhha, darülafiye, darürrahha ve maristan gibi ilginç adlandırmalara sahiptir. Bu adlandırmalar içinde en çok yaygınlık kazanan darüşşifa terimi olmuş, Osmanlı döneminde ‘şifahane’ adlandırmasına dönüşmüştür.” dedi ve o dönem Türkçe’ye giren kavramların anlamlandırılış biçimlerine ilişkin örnekler de verdi.

Katılımcıların ilgi çekici bulduğu zengin içerikli sohbet toplantısının sonunda Yozgat Türk Ocağı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Gökalp Çınarer, hem katılımcılara hem de Doç. Dr. Mehmet Kutlu’ya teşekkür ederek günün anısına hediye takdim etti.

Doç. Dr. Mehmet Kutlu kimdir?

Doç. Dr. Mehmet Kutlu, 2000-2009 yılları arasında Lisans ve Yüksek Lisans eğitimini Bilkent Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’nde tam burslu olarak tamamladı. 2011-2017 yılları arasında Pamukkale ve Ege Üniversitelerinde araştırma görevlisi olarak görev yaptı. Denizli yakınlarındaki Selçuklu kervansarayları üzerine yaptığı Yüksek Lisans tez çalışmasıyla bilim uzmanlığı ve Anadolu Selçuklu Dönemi Darüşşifalarının mimari özellikleri üzerine tez çalışmasıyla da Anadolu Selçuklu Sanatı ve Mimarisi alanında Doktora derecesini elde etmiştir. Pamukkale Üniversitesinde Dr. Öğretim Üyesi ve Doçent unvanlarıyla çalıştığı 2018 -2023 yılları arasında, özellikle Anadolu Selçuklu Sanatı ve Mimarisi ile İslam Öncesi Türk Sanatı üzerine lisans ve lisansüstü düzeyinde dersler vermiştir. Doç. Dr. Mehmet Kutlu, 2023 yılından itibaren Yozgat Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanlığını yürütmekte ve lisans eğitimi düzeyinde alanıyla ilgili dersler vermektedir. Ayrıca 2019 yılından itibaren yaz aylarında eşi Dr. Leila Kutlu ile Kazakistan’da arkeolojik kazılara katılmakta olan Doç. Dr. Kutlu’nun İslam Öncesi Türk Sanatı ve Tarihi üzerine birçok kitap, makale ve bildirilerden oluşan yayınları bulunmaktadır.

Yozgat Türk Ocağı başkanlarımızdan Yozgat Lisesi 1977- -80 yılları içerisinde edebiyat hocam Necati Şahin’de konferansın kısa değerlendirmesini yaptı.

Necati Şahin;

‘Mehmet Kutlu hocama bu güzel konferansı görsel olarak vermesinden dolayı teşekkür ediyorum. Kutluyorum. Türk kadınının Orta Asya’dan Anadolu’ya geçmişten günümüze kadar her konuda olduğu gibi sağlıktada yaptırdıkları darüşşifa ve şifahanelerle ,vakıflarla güzel hizmetleri dinlemek çok güzeldi. Size ve Türk Ocakları Yozgat şubesine konferansa katılanlara teşekkürlerimi Saygılarımı ,sunuyorum.”

Yozgat Bozok Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Böyükata yaptığı değerlendirmesinde,

Gerçekleştirilen seminere katılan akademisyenlerden "İlgi çekici bilgilerin aktarıldığı bir buluşma oldu. Bütün dünyada coğrafyamıza ilgi duyanların ve hatta ülkemiz insanında da, ‘Anadolu Medeniyetleri’ dendiğinde çoğu kez görünür olan ve ziyaret edilebilen antik yerler üzerinden bir algıyla Roma, Bizans ve daha önceki dönemlere dair konuştuğuna rastlarız. Doç. Dr. Mehmet Kutlu hocamız yakın çevreden; Kayseri, Sivas, Tokat ve Amasya özelinde günümüze ulaşan ve Selçuklu dönemine ait tıp kurumlarından örnekler üzerinde odaklandığı konuşmasında bununla yetinmeyip çok farklı yönleriyle ele alındığında şimdi bile faydalanılacak yönlerinin çok fazla olduğunu düşünmemiz gereken eserlerden bahsetti. Bir kez daha anlıyoruz ki, kadim Anadolu Medeniyeti içerisinde Türklerin izleri çok derin ve zengindir." dedi.