Uluslararası ilişkilerde bir ülkenin dışişleri bakanı ülkenin bakanlığındaki en önemli insandır. Bu öngörü  sadece biz Almanya’da yaşa-yanlar için değil, hemen her ülkede dış politika tarihi yapanlar için üç aşağı beş yukarı bir şekilde tarif edilir. Elbette dışişleri bakanı her kararın sahibi ve sorumlusu değildir ama açıkla malar eğer bir bakanın ağzın dan çıkıyorsa, ülkesinin dış politikasının hangi yöne evrildiğini gösterir. Hatta Ukrayna krizi gibi  konuyu Avrupa’nın siyasi liderleri önünde açıklarken dışişleri bakanının ne kadar sorumlu olması gerektiğini sanırım uzun uzun anlatmaya gerek yoktur. Yani dışişleri bakanı dış politika konusunda ülkesi dışında yaptığı açıklamalar sadece kendisini değil, ülkesini de bağlar.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock geçtiğimiz hafta Strasburg’da Avrupa Konseyi toplantısında konuşurken aynen şu cümleyi kurdu;  “Rusya 'ya karşı bir savaş içindeyiz, birbirimize karşı değil." Oysa şimdiye kadar Almanya en yüksek ağızdan defalarca “Biz bu savaşta yer almayacağız. Ancak Ukrayna’nın uluslararası hukuktan doğan haklarını destekliyor ve kendini savunma için destek ve-riyoruz” şeklinde idi.

Almanya Dışişleri Bakanı’nın son açıklamaları ile bir anda “Hayırdır, biz savaşa girdik de haberimiz mi yok” dercesine yorum yapmaya başladı. Açıklama Dışişleri bakanı tarafından uluslarası basına açık olan Avrupa Konseyi toplantı sında yapılması ise konuyu bir anda gündeme taşıdı. Dış İşleri Bakanı’ nın açıklamalarının ülkenin dış politikası konusunda -özellikle de dışarıda yapılıyorsa- bağlayıcı olduğunu belirterek tekrar Alman Dış Politikası’nı incelemeye devam ediyoruz.

Almanya’nın Dışişleri Baka nı’na ilk cevap Moskova’dan geldi. Alman hükümetinin üst düzeyde yeni bir açıklama ile düzeltmesine sebep oldu. Öncelikle Alman Dışişleri Bakanı Baerbock’un açıklaması sonrası harekete geçen  Kremlin Berlin’den açıklama istedi. Basın mensuplarının önünde mikrofona geçen Rusya Dış-işleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Moskova'daki Alman Büyükelçisinden Berlin'den gelen "çelişkili" açıklamalarla ilgili açıklama talep etti. Rus sözcü ayrıca, "Kendileri ne hakkında konuştuklarının farkındalar mı?" sorusunu yöneltti. Uluslar arası analistlere göre ikinci dünya savaşın dan bu yana Almanya ve Rusya ilişkileri ilk defa bu kadar gerildi. Rus medyası ise Almanya’nın açıkla masını tartışmaya devam ediyor.

Almanya Dışileri Bakanı’nın açıklamalarından bir gün sonra ise durumu düzeltmek yine başbakan Şansölye Olaf Scholz’a düştü. Şansölye ise, kamu yayıncısı ZDF'de Almanya ve müttefiklerinin tank teslimatlarıyla savaşa katılıp katılmadığına ilişkin soruya "Hayır, kesinlikle hayır. Rusya ile NATO arasında savaş olmamalı" yanıtını verdi. Almanya düzeltebildi ği kadar durum düzeltildi ama, ağızdan çıkan söz Almanya’nın hem için de hem de dışında   açıklamaya muhtaç bir konuma geldi.

Almanya  Dış İşleri Bakanı’ nın Avrupa’yı Rusya karşıtlığın da buluşturmayı amaçladığı açık olan konuşmasında kullandığı cümle ile ilgili hükümet tarafından gelen düzeltmelere bir yenisi de Alman hükümet sözcüsü Yardımcısı Christiane Hoffmann’dan geldi. Almanya’nın Ukrayna’yı Rusya’ya karşı savaşta desteklediklerini ancak savaşın bir tarafı olmadıklarını söylerken dışişleri bakanı ikinci defa en açık çekilde düzeltilmiş oldu. Hoffmann, başkent Berlin’de, Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un 24 Ocak Salı günü Strazburg’da Avrupa Konseyi’nde kullandığı "Rusya' ya karşı bir savaş içindeyiz, birbirimize karşı değil" sözlerine ilişkin açıklama yaptı.

Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Christian Wagner de esas olarak AB’nin G7 ve NATO ortaklarıyla Rusya’nın Ukrayna’da yürüttüğü acımasız saldırı savaşına karşı birlikte durduğuyla İngilizce yapılmış uzun bir görüşme olduğu-nu vurgulayarak "Alman Hükümet Sözcüsü'nün ifade ettiği gibi ve Dışişleri Bakanı ile Alman hükümetinin başka üyeleri, uluslararası hukuk anlamında çatışmanın tarafı olmadığımızı ve Ukrayna’ya desteğin de bizi çatışmanın tarafı yapmadığını açıkça belirttiler" değerlendirmesinde bulundu.

Sonuç olarak Alman Dışişleri Bakanı Baerbock’un açıklaması tam açık olmadığı için üç defa  açıklama ile açıklanmış oldu.