Almanya’dan zaman zaman Türk baısnı için değerlendirmeler yaparak bu köşede yazdığım makaleleri Türk birçok arkadaşım yazılı ve online basında kullanarak okuyuculara ulaşmasını sağlarlar. Türkiye ve Almanya’da yaşayan birçok okuyucu kitlemizin oluştuğunu ve ülke meselelerini zaman zaman onlar ile paylaşmaktan çok mutlu olduğumu özellikle belirtmek isterim. Elbette bir entellektüel olarak bana da büyük mutluluk vermektedir. Ancak bunu, insanımızı kamplaştırmak veya beklentim olduğu için değil, Almanya Türkleri’nin sosyo-kültürel sorunlarına çözüm arama yolundaki çabalarım için yaptığımı beni tanıyan ve sohbetlerimize katılan kerkes çok iyi bilir. Samimi duygularımı yine samimi bir şekilde ifade etmiş oluyorum.

Almanya’da yeni hükümet kuruldu ve Olaf Scholz bugünlerde uzun yıllar Merkel’e ait olan koltuğa oturacak. Ciddi bir koalisyon kültürü olan Alman siyasetinin uzun vadede bir makas değişikliği yapması beklenmiyor. Yine Amerikan yörüngesinde ve seçim öncesi tam bağımsızlık isteyenlerin de birlikte evet diyeceği bir Atlantik kontrolü devam edecektir. Sosyal, yeşil liberal hükümetin dışişleri bakanının yönetimi eline alır almaz inşallah bir pot kırarak Türkiye ile kavyaya başlamaz diye düşünüyorum. Kendisine bu yönde baskılar yapılacak ve Almanya’ nın menfatinin hangi politikalarda yattığını danışmanlarının yeni bakana ileteceklerine inanıyorum. Türkiye için en önemli teminatın tecrübesi ile öne çıkan Başbakan Olaf Scholz olduğuna inanıyorum. Daha geniş bilgiler için hükümetin göreve başlamasını beklemek gerek. 

Türkiye adım adım seçim atmosferine doğru ilerliyor. Meydanlara inen iktidar ve muhalefet halka ülke sorunları ile ilgili bilgi vererek çözüm önerilerini anlatmaya çalışıyorlar. Bölgenin en önemli devleti, İslam Dün-yası’nın tek demokratik ülkesi ve Türk Dünyası’nın doğal lideri olan Türkiye’ de olup bitenler, ülkemizin uluslararası konularda alacağı tavır  dünyanın lider ülkelerini yakından ilgilendiriyor. Elbet te bu ülkeler de Türkiye’deki gelişmeleri yakından takip etmeye hatta güçleri yettiğince  yönlendirmeye çalışmaktadırlar.

Türkiye’nin kırılgan ekonomisi üzerinde herkesin fikri söylemlerini açık larken, dalgalı kurlar ile gelen sert rüzgarlardan ciddi anlamda olumsuz etkilenmesi ihtimalini görüyorum. Tartışma larımızı ekonomi üzerinden yaparken dilimize dikkat edelim, çünkü ekonomi öncelikle yumuşak ve davetkar bir dili sever.

Almanya Türkleri 5 ay sonra yapılacak federal seçimlere alet edilir mi diye düşünürken arkadaşlar son çalışmamızın sonuçlarını önümüze getirdiler. Gelecek seçmenlerde Türklerin hangi partiye yönelecekleri konusunda yapılan tahminlerin tersine  bilgileri görünce Eylül sonunda Almanya sandıklarından sürpriz çıkacak demekten kendimizi alamadık.

Uzun yıllardan bu yana KONAD Sosyal ve Siyasal Araştırmalar Merkezi olarak Avrupa’da yaşayan Türklere yönelik çok önemli çalışmaları yaptığımızı bilenler Almanya ve Türkiye siyaseti ile ilgili olarak yaptığımız çalışmaları sanırım ilgili ile karşıyalayacaktır. Ayrıca Avrupalı Türklerin oylarını çantada keklik görenlerin de ilginç karşılayacağı sonuçları burada sizinle paylaşmak ise Türk Toplumunu doğru bilgilendirmek adına çok önemlidir.

Öncelikle, Avrupalı Türklerin oylarının hem Avrupa, hemde Türkiye siyasetini yakından ilgilendirdiği bir gerçek. Dolayisiyla Türkiye asılli kitlenin genel siyasi ibre açısından bakıldığında önemli, ancak özellikle yakın gelecekteki Almanya siyaseti için düşünüldüğünde önümüzdeki 5 ayın bu anlamda belirleyici olacağını söyleyebilirim. Ancak şunu açıkca belirtmeliyim ki araştırmanın sonuçlarında Türkiye asıllı kitlenin hem Avrupa hem de Türkiye’de siyasi güçlerinin giderek daha belirgin bir şekilde ortaya çıktıgı belirtti.

Avrupa genelindeki milyonlarca Türkiye kökenli oy potansiyelinin ilk etapta hangi tarafa yönelecegi ve geçen yıllara göre hangi siyasi ekolü tercih edeceği eylül sonlarında yapılacak seçimlerde belli olacak. Schröder dönemindeki oy oranını SPD’nin bir daha göremeyeceği, Türklerin de bu partiye bir daha yönelmeyeceği  önemli bir işaret. Bu bağlamda yükselişini sürdüren Yeşiller de Türklerden önemli bir oy oranını partisine çekemiyor. Türk oylarinin yarıdan fazlasının CDU-CSU’ya yöneldiğini, bu seçimde daha da artacaktır. Oy tercihlerinde kriterlerini sorduğumuzda  ise, “Bir partinin Türkiye’ye bakış açısı bizim için önemli” diyenlerin oranı % 80 civarında. CDU-CSU’ya yönelen oyların son iki yıldaki denge  politikasından olumlu yönde etkilendiğini söylemek isterim. Ancak Türk-Alman İlişkilerinde büyük bir dalgalanma olmaz ise her 3 oydan biri CDU-CSU’ye yönelmi‚ durumdadır.

Türkiye açısından bakıldığında şimdiye kadar ikitidarı tercih eden Avrupali Türklerin muhahalefetteki İYİ Parti’ye yönelmiş olduğu ortaya çıkıyor. AKP’li ve MHP’li seçmen kendilerine en yakın muhalafet partisi olarak İYİ Partiyi görmektedir.

Bu vesile ile bütün vatandaşlarımızın Ramazan Bayramını kutlar mutluluklar dilerim.

Almanya’ya işçi göçü Türkiye’nin akademik proramlarına kadar birçok alanda konu olmaya  başladı. Ancak yaşadığımız Almanya’da malesef beklentimiz çok daha fazla olmasına rağmen, Türkiye kökenli sivil toplum kuruluşlarımız bu konuya fazla ilgi göstermediler. Şunu bilmeliyiz ki, bu tarihi sürece ilgi göstermeyen, öğrenmeyen ve öğretmeyenlerin gelecek nesilleri de bu sosyo-kültürel sürece ilgi göstermeyeceklerdir.

Göç dinamik bir olaydır, dolayısıyla Almanya’ya Türk göçü hala devam etmektedir. Yeni gelenler eskilerin yerlerine geçiyor, işler devam ediyor ve şekil degiştirerek te olsa, Almanya’nın ekonomisine katkıda bulunmaya devam ediyoruz. Ekonominin kuralı gereği herkese uygun işler teklif edilmek suteriyle, Almanya Türklerinin kualifikasyonuna göre  kendilerine istihdam sağlanıyor.

Almanya ve Türkiye bu göçten ne kadar faydalandı, bu hep soru işareti olarak kaldı. Her iki ülke de emek ve para olarak baktıkları için, Türk işçilerinin insani ihtiyaçları hep gözardı edildi ve bu ülkeye sosyalizasyonları uzun sürdü. Özellikle Almanya Türk göçmenlerin dinamizminden tam olarak faydalanamadı. Türkiye’den gelen göçmenlerin sosyo-kültürel alanda din ve kültürleri ile ilgili çalışmalar yapılmadı.

Oysa, bir ülke göçmenler için cazip olduğu sürece dinamizme sahiptir. Göçmenler tek yönlü bir yolculuğa çıkarlar ve geri dönülecek yuvaları yoktur. Fakat cesaret, kararlılık ve geleceği yakalama hayalini sürekli yanlarında taşırlar.

Şehirleşmiş ülkelerin ekonomisi bakımından göçmen işçiler ölümsüzdürler; ölümsüzdürler çünkü sürekli olarak yerleri başkaları ile doldurulabilir. Göçmen işçiler doğmaz, yetiştirilmez, yaşlanmaz, yorulmaz ve ölmezler. Bir tek işlevleri vardır onların: çalışmak, çalışmak ve yine çalışmak.

Tarih boyunca sürekli göçen Türkler için Almanya yeni yurtlardan biri olmuştur. Yurt giderek vatanlaşırsa göçmenler daha verimli ve mutlu olurlar. Göç- Türkler’in şu anki konumu Almanya’nın onlar için vatan olduğunu göstermektedir. Bu insanların sorunları Türkiye ve Almanya’da bilimsel anlamda mercek altına alınmaktan ziyade, günlük iç politikalara dolgu malzemesi yapılarak kısır tartışmalara alet edilegelmiştir. Her iki taraf için de sürpriz bir şekilde başlayan bu yolculuk hala devam etmektedir. 60 yıllık süreci tartışmaya açmak sorunların çözümü için de çok önemli başlangıç teşkil edecektir.

Türkiye tarafından bakıldığın da ilk 15 yılda Almanya’da çalışan Türklerden devlet ciddi anlamda döviz beklentisine girmiştir. Merkez Bankası’nın Almanya’ya gelişi 18 Aralık 1962’dir. Yani işçilerin gelişinden 1 yıl sonra Frankfurt Kaiserstr. de Dresdner Bank ve  Commerz Bank’ı muhabir banka olarak kullanarak Türkiye’ye döviz transferleri gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Bunlar doğru çalışmalardır. Tarihi süreç bilinsin diye anlattım.

Bu bilgileri daha açık vereyim, 1965-1973 yılları arasındaki Suat Hayri Ürgüplü, Süleyman Demirel, Nihat Erim, Ferit Melen, Naim Talu, Sadi Irmak ve Bülent Ecevit Hükümetlerinin bir sonraki yıl için açıkladıkları bütçe tahminlerinde %17 ile %29 arasında “İşçi Dövizlerinden Karşılanacak” ibareleri vardır. Ne var bunda demeyin lütfen, gerisini bekleyin.

O yılların meclisi uzun süre 450 kişidir. Bütçelerde işçi dövizlerinin geliri için parmak kaldıran vekillerinden hiç biri bu dövizleri gönderen insanların sosyo-kültürel ihtiyaçlarını düşünmedi. Bayram namazı, Cuma namazı, cenaze işlemleri, evlenmeler, boşanmalar nasıl gerçekleşiyor Almanya’da diyen bir Allahın kulu olmadı.

Dış temsilciliklerde yetkili ataşelikler o kadar azdı ki, Türklerin yıl sonunda doldurdukları Vergi Denkleştirme “Lohnsteuerjahresausgleich” bile ilk defa 1967 yılında gerçekleştirildi. Tamamına yakını çalışan insanlardan oluşan 600 bin Türk’ün vergi denkleştirmesi konusundaki bilgisizliğinin neye mal olduğunu ortalama 1500 Alman Markı üzerinden siz hesaplayın.

Tariçilerin ortaya koyduklarını  lütfen suçlama değil, tespit olarak kabul edin. Almanya’ya Türkler için yeterli öğretmen ve din görevlisi kadrosu 1975 yılından sonra verildi, yani 14 yıl sonra. Türklerin sayısi ise 1,7 milyondan fazla olmuştu. Din İşleri Müşavirliği kadrosu ise 1979 yılı sonunda ihdas edildi.

Sirkeciden trenler ile gelenlerden, Almanya’da kalanlar ile konuşuyorum. 5 yıl sonra ara-mızdan tamamı ayrılacak olan ilk neslin sözel hikayelerini kayda alıyorum. Her biri bir film, roman veya kitap olacak edebiyat şahanesi hatıraları malesef Türk devleti ve milleti olarak kaybediyoruz. Almanya ise ülkesindeki insanları sadece rakam olarak ele alıp kayıtlara geçti. Onun için sayıların arkasındaki insanlar sürekli hep öteki oldu radikal grupların gözünde.